EPB-verslaggeving is een wettelijke verplichting voor nieuwbouw en renovatieprojecten waarvoor een bouwvergunning nodig is. EPB staat voor “Energieprestatie en Binnenklimaat” en wordt uitgevoerd door een erkende EPB-verslaggever. Deze expert berekent en controleert of uw bouwproject voldoet aan de energieprestatienormen die het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) oplegt. De verslaggever begeleidt u vanaf de ontwerpfase tot 6 maanden na de ingebruikname van het gebouw met advies en de nodige berekeningen.
Wat houdt energieprestatie en binnenklimaat in?
De energieprestatie van een gebouw meet hoe energiezuinig het functioneert via parameters zoals het E-peil en S-peil. Een laag E-peil wijst op minimaal energieverbruik voor verwarming, ventilatie en warm water.
Het gezond binnenklimaat steunt op drie pijlers: doeltreffende ventilatie, aangepaste thermische isolatie en bescherming tegen oververhitting. Een goed geventileerde woning voorkomt bijvoorbeeld vochtproblemen en zorgt voor verse lucht in alle ruimtes.
De Vlaamse overheid legt steeds strengere normen op. Vanaf 2025 moet elke nieuwbouwwoning een E-peil van maximaal E25 behalen. Dit betekent dat nieuwe woningen bijna energieneutraal moeten zijn, met optimale isolatie en hernieuwbare energiebronnen.
De rol en taken van een EPB-verslaggever
Een EPB-verslaggever begeleidt bouwprojecten van ontwerp tot realisatie. Bij aanvang maakt deze professional een startverklaring op basis van de bouwplannen. Hierin staan concrete berekeningen die aantonen hoe het project zal voldoen aan de gestelde criteria.
Tijdens de bouwfase voert de verslaggever regelmatige controles uit op de werf. Deze inspecties omvatten het nakijken van isolatiematerialen, verwarmingsinstallaties en ventilatiesystemen. De verslaggever documenteert alles nauwkeurig met foto’s en technische fiches.
Na voltooiing stelt de verslaggever de definitieve EPB-aangifte op. Deze bevat alle metingen en berekeningen die aantonen dat het gebouw voldoet aan de vereisten rond energieprestatie en binnenklimaat. Bij afwijkingen geeft de verslaggever gerichte adviezen om verbeteringen aan te brengen.
Wanneer is een EPB-verslag verplicht?
Een EPB-verslag wordt verplicht bij nieuwbouwprojecten en ingrijpende renovaties waarvoor een stedenbouwkundige vergunning nodig is. Deze verplichting geldt sinds 1 januari 2006 voor alle bouwwerken die het energieverbruik beïnvloeden.
Voor kleine verbouwingen zonder impact op het energieverbruik bestaat er geen EPB-plicht. Denk aan het plaatsen van een nieuwe keuken of badkamer zonder structurele aanpassingen.
De uiterste indiendatum voor het verslag ligt op 6 maanden na de datum van domiciliëring. Wie deze termijn niet respecteert, riskeert een boete van 10 euro per dag vertraging.
Bij twijfel over de EPB-plicht kan een expert een juridische analyse uitvoeren van uw bouwproject. Dit voorkomt onverwachte kosten en administratieve problemen tijdens het bouwproces.
Het verschil tussen EPC en EPB-verslaggeving
Hoewel beide attesten over energie gaan, hebben ze elk hun eigen functie. Een EPB-studie richt zich op nieuwe projecten waarbij materialen en technieken vooraf worden berekend om aan de energienormen te voldoen.
Een EPC-certificaat daarentegen geeft een score aan bestaande woningen bij verkoop of verhuur. Dit document toont potentiële kopers of huurders hoe energiezuinig een woning presteert.
De berekening verschilt ook: EPB vereist gedetailleerde technische documentatie van alle gebruikte materialen. Het EPC werkt met een visuele inspectie en beschikbare bewijsstukken van de bestaande situatie. Een architect of ingenieur met EPB-erkenning voert de EPB-berekening uit, terwijl een energiedeskundige type A het EPC mag opstellen.
Erkende verslaggevers: wie mag EPB opstellen?
Om als EPB-verslaggever aan de slag te gaan moet je beschikken over een specifiek diploma zoals burgerlijk ingenieur, industrieel ingenieur of architect. Na het behalen van je diploma volg je een erkende basisopleiding van 95 uur bij een door het VEKA goedgekeurde instelling.
De opleiding behandelt alle aspecten van energieprestatie en binnenklimaat. Na succesvolle afronding ontvang je een persoonlijke verslaggeverscode die begint met ‘EP’ gevolgd door vijf cijfers.
Erkende verslaggevers moeten jaarlijks bijscholing volgen om hun erkenning te behouden. Deze permanente vorming zorgt ervoor dat ze op de hoogte blijven van de nieuwste technieken en regelgeving in het vakgebied. Een actieve EPB-verslaggever mag nooit zelf bouwheer zijn van het project waarvoor hij verslaggeving doet.
De EPB-aangifte: procedure en termijnen
De wettelijke termijn voor het indienen van een EPB-aangifte varieert naargelang het type project. Bij nieuwbouw geldt een maximumtermijn van 12 maanden na ingebruikname van het gebouw.
Voor renovatieprojecten en ingrijpende energetische renovaties telt uitsluitend de uiterste deadline van 5 jaar na de goedkeuringsdatum van de stedenbouwkundige vergunning of meldingsdatum.
Bij bouwprojecten met meerdere fasen kan de indientermijn per fase verschillen, mits dit expliciet vermeld staat in de stedenbouwkundige vergunning. Deze termijn wordt dan berekend vanaf de aanvang van de werken voor elke specifieke fase.
Let op: door de civiele noodsituatie tijdens de coronacrisis werd de indientermijn tijdelijk opgeschort voor bepaalde dossiers tussen 20 maart 2020 en 17 juli 2020, en tussen 30 oktober 2020 en 4 juni 2021.
Essentiële documenten voor uw EPB-dossier
Voor een volledig EPB-dossier vraagt uw verslaggever verschillende technische bewijsstukken. De bouwplannen vormen de basis, aangevuld met foto’s van de isolatie en technische installaties tijdens de werken.
Een zorgvuldig bijgehouden map met facturen van materialen en apparatuur versterkt uw dossier. Denk aan specificaties van verwarmingstoestellen, ventilatiesystemen en isolatiematerialen.
Het ventilatieprestatieverslag verdient speciale aandacht. Dit document toont aan dat uw ventilatiesysteem correct werd gedimensioneerd en geïnstalleerd. Een praktisch voorbeeld: voor een woning van 200m² moet u zowel de technische fiche van de ventilatie-unit als de inregelingsattesten kunnen voorleggen.
Bewaar ook alle energieprestatieberekeningen van ramen en deuren, plus certificaten van zonnepanelen of warmtepompen wanneer die aanwezig zijn.
Wat kost een EPB-verslaggever?
De tarieven voor EPB-verslaggeving variëren volgens het type project. Voor een kleine renovatie rekent een verslaggever gemiddeld 650 euro exclusief btw. Bij nieuwbouwprojecten of ingrijpende energetische renovaties stijgt dit bedrag naar 950 euro exclusief btw.
Extra diensten zoals gedetailleerde bouwknopenberekening of ventilatieverslaggeving kunnen de prijs verhogen. Een nauwkeurige berekening van bouwknopen voegt ongeveer 95 euro toe aan het basisbedrag.
De complexiteit van uw bouwproject speelt een rol in de prijsbepaling. Factoren zoals de omvang van het gebouw en het aantal technische installaties bepalen mee het eindtarief. Vraag steeds verschillende offertes aan om de beste prijs-kwaliteitverhouding te vinden.
MijnEPB: digitaal platform voor verslaggeving
Het digitale platform MijnEPB maakt het beheer van uw EPB-dossier overzichtelijk en efficiënt. Via een persoonlijke login krijgt u 24/7 toegang tot uw projectgegevens en kunt u eenvoudig communiceren met uw verslaggever.
Het platform beschikt over een gebruiksvriendelijke interface waar u plannen en attesten kunt uploaden. Dankzij de automatische validatie worden fouten direct opgemerkt, wat kostbare tijd bespaart tijdens het indieningsproces.
Een praktisch dashboard toont de actuele status van uw project en herinnert u aan belangrijke deadlines. Zo weet u precies wanneer documenten moeten worden aangeleverd of wanneer de startverklaring moet worden ingediend. Het systeem bewaart ook alle historische gegevens, wat handig is voor toekomstige referentie of bij eventuele controles.
EPB-attest: betekenis en geldigheid
Het EPB-attest vormt het officiële bewijs dat uw woning voldoet aan de wettelijke energieprestatie-eisen. Dit document bevestigt dat alle bouwmaterialen en technische installaties correct zijn uitgevoerd volgens de geldende normen.
De geldigheidsduur van een EPB-attest loopt standaard tot aan de volgende ingrijpende energetische renovatie van het gebouw. Bij substantiële wijzigingen aan de woning, zoals het plaatsen van een nieuwe verwarmingsinstallatie of het vervangen van alle ramen, moet u een nieuw attest aanvragen.
Een praktisch voorbeeld: wanneer u zonnepanelen installeert of de gevel volledig isoleert, zal dit de energieprestatie van uw woning significant veranderen. In dat geval dient u een nieuwe EPB-berekening te laten uitvoeren door een erkende verslaggever.
Startverklaring tot definitieve aangifte
De weg van startverklaring naar definitieve EPB-aangifte verloopt in duidelijke stappen. Een erkende EPB-verslaggever dient eerst de startverklaring elektronisch in bij het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap vóór aanvang van de bouwwerken.
Tijdens de bouwfase volgt de verslaggever nauwgezet alle werkzaamheden op en documenteert deze met foto’s en technische fiches. Na voltooiing van het project maakt hij de definitieve EPB-aangifte op, die uiterlijk zes maanden na ingebruikname moet worden ingediend.
Wanneer een vergunning meerdere gebouwen omvat, zoals bij drie rijwoningen, vereist elk gebouw een aparte startverklaring met hetzelfde EPB-nummer maar verschillende adresgegevens. Dit zorgt voor een duidelijke administratieve opvolging per woonunit.
Hoe een EPB-verslag opvragen?
Een EPB-verslag kunt u rechtstreeks aanvragen bij het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA). Dit kan via hun online portaal of door contact op te nemen met hun klantenservice. Zorg dat u uw dossiernummer en adresgegevens bij de hand heeft.
Voor een vlotte aanvraag bereidt u best deze documenten voor:
- Uw bouwvergunning met bijhorend referentienummer
- De identiteitsgegevens van de oorspronkelijke verslaggever
- Het EPB-nummer van uw project
Het VEKA verwerkt uw aanvraag meestal binnen 10 werkdagen. Oudere dossiers kunnen een langere verwerkingstijd vragen. Bewaar alle ontvangen documenten zorgvuldig, ze blijven nuttig voor toekomstige renovaties of verkoop.
EPB-eisen voor nieuwbouw en renovatie
De energetische vereisten worden steeds strenger voor bouwprojecten. Vanaf 2025 moet een nieuwbouwwoning een maximaal E-peil van E30 behalen en een S-peil van S28, wat duidt op een uitstekende isolatiegraad.
Voor ingrijpende energetische renovaties geldt een E-peil van maximaal E60. Deze norm vraagt bijzondere aandacht voor thermische isolatie en luchtdichtheid. Verwarming op lage watertemperatuur vormt een verplicht onderdeel bij nieuwbouw sinds 2023.
Een praktisch voorbeeld: een nieuwbouwwoning van 200 m² moet minimaal 35% van haar energiebehoefte uit hernieuwbare bronnen halen. Dit kan via zonnepanelen, warmtepompen of andere groene technologieën.
As-built dossier en finale EPB-rapportage
Het as-built dossier vormt een essentieel onderdeel van de finale EPB-rapportage. Dit dossier documenteert nauwkeurig alle uitgevoerde werken en gebruikte materialen na voltooiing van het bouwproject.
Voor een vlotte afhandeling verzamelt u best systematisch alle bewijsstukken tijdens de bouw. Denk aan foto’s van isolatiewerken, technische fiches van installaties en facturen van bouwmaterialen. De EPB-verslaggever controleert deze documenten grondig voor opname in het eindrapport.
De finale EPB-rapportage moet volledig digitaal gebeuren via de energieprestatiedatabank. Uw verslaggever laadt hier alle stavingsstukken op en voert de definitieve berekeningen uit. Na goedkeuring ontvangt u automatisch een bevestiging van de overheid.